zondag 14 februari 2010

Correct zagen

Voor vele doe-het-zelvers is zagen een routinewerkje. Maar met de hand of met elektrische gereedschappen – bij het zagen is zorgvuldigheid uiterst belangrijk.

Bij zagende elektrische gereedschappen bestaat in de eerste plaats gevaar voor verwonding aan het zaagblad – zowel bij stilstaande als bij ingeschakelde machine.

Beschermende kleding is een must. Werk in geen geval zonder veiligheidsbril en draag bij zeer veel lawaai oorbeschermers.

Zagen zijn er voor de meest uiteenlopende eisen. De passende zaag kiest u aan de hand van de volgende punten: materiaal (b.v. natuurhout, kunststof), type (b.v. hard hout, verlijmd hout), werkstuk (planken of platen) en manier van zagen (rechte lijnen of bochten).

Gebruik alleen de passende zaagbladen en deze alleen in correcte staat.

Bedien de zaag met beide handen en houd deze vast in de hiervoor bestemde greepbereiken.

Na het werk het zaagblad verwijderen, bij kettingzagen de beschermhoes weer aanbrengen.

Multischuurmachine 180 W PMF 180 E

  • PMF 180 E
  • Vermogen: 180 Watt
  • Multifunctioneel: schuren, zagen, snijden en beitelen
  • 15000-21000 tpm
  • Traploos snelhied regelen
  • Geleverd in koffer met 6 vellen
    “ topwood” schuurpapier, invalzaagblad,
    schuurvoet en segmentzaagbladen

Figuurzaag

  • Om scherpe bochten en complexe vormen uit te zagen, gebruik je best een figuurzaag. Deze zaag bevat een dun zaagblad, dat in een hoge beugel wordt gespannen. De figuurzaag is vooral geschikt om kleine houten voorwerpen te zagen, niet dikker dan enkele millimeters.
  • Je merkt dat er voor elke toepassing een geschikt zaagtype verkrijgbaar is, opgedeeld per materiaalsoort (hout, ijzer, aluminium, kunststof, enz.) of naargelang de intensiteit van de arbeid.

Kettingzaag


De macho onder de zagen, gemaakt voor het ruige werk. De kettingzaag dient uitsluitend om hout te zagen. Het zaagblad heeft geen einde. De ketting, waarop zich de zaagtanden bevinden, draait er voortdurend omheen. Het hart van de kettingzaag bestaat uit een motor die via een klein tandwiel de ketting doet ronddraaien. Tijdens het werken met een kettingzaag  is voorzichtigheid geboden. Draag altijd stevige handschoenen en werklaarzen. Idealiter draag je tijdens het werken met een kettingzaag ook scheenbeenbescherming, oordopjes en een veiligheidsbril.

Schrobzaag


Dit dunne, flexibele zaagje is ideaal om ronde vormen uit te zagen. Het zaagblad wordt naar de punt toe steeds smaller. De greep is eenvoudig te hanteren, maar het is voor beginners geen sinecure om doeltreffend met de schrobzaag te werken. Je zal merken dat het zaagblad nogal vlug dubbel plooit. Rustig en gecontroleerd zagen met een vaste hand is dus de boodschap.

Verstekzaag


Om te zagen onder een hoek, gebruik je een verstekzaag. Dit is een handbediende zaag, uitgerust met een houder waarin het te zagen voorwerp kan rusten. De zaag zelf is bevestigd aan een geleider. Op die manier kan de hoek tussen de zaag en het te zagen voorwerp nauwkeurig ingesteld worden op de meest gangbare hoeken, zoals 30°, 45°, 60° en 90°. Een typische toepassing van een verstekzaag is het maken van een kader of omlijsting voor een schilderij.

IJzerzaag


Met dit zaagje kan je gemakkelijk dunne buizen en gordijnrails en -roeden op maat afzagen. De zaag heeft een smal zaagblad met veel, maar kleine tanden. Het zaagblad wordt gemonteerd in een beugel.

Handzaag

De handzaag bestaat uit een flexibel, meestal uit staal vervaardigd zaagblad, verbonden met een handvat. Hierdoor is de zaag eenvoudig met één hand te gebruiken. Het blad van de handzaag is ongeveer 1 mm dik en heeft een lengte die schommelt rond de 50 cm. Verder is het blad smaller aan de voorkant van de zaag dan aan de handvatzijde. De tanden zijn om beurten naar links en naar rechts gebogen.

Boomzaag

Deze zaag is waarschijnlijk het meest bekend. Dat komt door de typische beugelvorm, waartussen het zaagblad bevestigd wordt. Daardoor kunnen twee mensen tegelijkertijd met de boomzaag werken. Een boomzaag heeft een smal blad van 2 tot 3 cm breed en van 0,5 tot 1 m lang. De tanden zijn symmetrisch en meestal vrij grof. Daarom is de boomzaak bij uitstek geschikt voor het zagen van dikke takken en dunne boomstammen.

Betonboor

Boor met eveneens een hardmetalen punt en een speciale vorm die het loskomende betonmeel goed kan afvoeren. Er is ook een betonboor met een X-vormige kop, die betonresten nog doeltreffender afvoert. De meeste betonboren kan je ook in steen gebruiken.

Steenboor

Deze boor met hardmetalen punt kan je inzetten in steen en metselwerk. Kijk op de verpakking of het gaat om een SDS-boor. Daarvoor heb je een speciale boormachine nodig.Veel steenboren zijn echter ontworpen om te gebruiken met een gewone boormachine.

Kobaltboor

Deze boor is erg slijtvast en opgewassen tegen hogere temperaturen dan een standaard metaalboor. Je kan er mee boren in harde, taaie materialen, zoals roestvrij staal en brons. Een kobaltboor gebruik je normaalgezien met de boormachine in een boorstandaard en in combinatie met koelwater.

Standaard metaalboor

Bestaat uit 2 snijvlakken, die bij de punt naar elkaar toelopen. De boren uit snelsnijstaal (HSS) zijn van betere kwaliteit dan metaalboren uit het zachtere WS- of SS-staal.

Gatenzaag

Geschikt om grote gaten uit te zagen in diverse materialen (ook beschikbaar voor staal, aluminium, steen, beton...). Het is dus officieel geen boor, maar omdat je ze gebruikt in combinatie met een boormachine kan ze hier toch moeilijk ontbreken.

Verzinkboor

Om schroefkoppen te verzinken in hout, kan je met een verzinkboor voorgeboorde schroefgaten conisch afwerken, dankzij de schuine vorm van de kop. Achteraf kan je de schroefkop eventueel nog met een pasta bedekken, zodat de verbinding helemaal onzichtbaar wordt.

Forstnerboor

Deze boor gebruik je om gaten in hout te boren tot op een bepaalde diepte en dus niet helemaal door het materiaal. Ideaal voor onder andere het maken van scharniergaten (bijvoorbeeld klikscharnieren in keukenkasten) omdat de bodem van het gat met een forstnerboor perfect vlak is.

Speedboor

Dé boor om grote gaten te maken in hout. Ze valt op door de centreerpunt en het platte oppervlak. Opgepast: als je een gat boort met een speedboor is de bodem niet vlak. Gebruik deze boor dus om gaten te maken die volledig door het materiaal heen gaan.

Standaard houtboor

Deze boor is geschikt voor zowel hard- als zachthout. De boor heeft een centreerpunt en twee voorsnijders, waardoor ze gemakkelijk te positioneren is. De spiraalvormige spaangroeven voeren het vrijgekomen boormeel af.

Fretboor:

Dit kleine boortje gebruik je om kleinere gaatjes te maken of om grote boorgaten voor te boren (een beetje zoals een centerpons voor metaaltoepassingen). Het boortje heeft een kegelvormige schroefpunt en wordt manueel bediend.

boormachine kiezen

* Het aanbod aan boormachines is zo divers, dat je je best goed laat informeren in de handel.

* Een belangrijke keuze is ondermeer die tussen een elektrisch aangedreven boormachine met snoer of een accuboormachine. Met die laatste ben je veel flexibeler en niet afhankelijk van een stopcontact.

* Voor zware toepassingen, zoals het boren in beton, is een accuboormachine wel niet geschikt. Dan kan je beter een klopboor kiezen. Die beweegt ook heen-en-weer en is daardoor krachtiger. Er zijn accu-klopboormachines te koop, zeker geschikt om zo nu en dan een gat te boren in een stenen muur, maar te zwak voor langdurig zwaar boorwerk.

* Ook de keuze van de boorkop is belangrijk. Het bekendste systeem is een snelkoppeling waarop je de boor met de hand kan bevestigen. Een ander systeem dat nog gebruikt wordt is de boorkop met drie klauwen die aangespannen worden met een sleutel.

* Kies bij voorkeur een boormachine met slipkoppeling. Als de koppeling slipt, weet je dat je een bepaalde kracht hebt bereikt. Dat is bijvoorbeeld handig bij het schroeven in gipsplaten, waar de schroef moet aansluiten met het oppervlak en niet door het materiaal gedraaid mag worden. De koppeling treedt ook in werking als de boor vastloopt in het materiaal. De machine blijft dan doordraaien, waar ze anders uit je handen gerukt zou worden.

DEWALT

DEWALT heeft een zeer ruim assortiment boren voor diverse toepassingen. Voor maximale kostenefficiency, productiviteit, levensduur van boor en machine en precisie van de boorgaten zijn de correcte keuze van de boor, het toerental en de doorvoersnelheid essentieel. Voor boren/klopboren in metselwerk, stenen/bouwblokken, natuurlijke minerale bouwmaterialen. Voor ankers, pluggen, bevestigingen en leidingwerk.

grote gaten boren

Bij de installatie van schakelaars of het leggen van buizen zijn vaak grotere gaten nodig. Daarom zijn bijzondere boorvormen en speciaal materiaal noodzakelijk.

Wilt u hout of zacht kunststof bewerken, dan heeft u behalve een klopboormachine speciale inzetstukken nodig – zogenoemde zaagkransen of gatzagen. Daarmee kunt u in zachte materialen als vezelplaten of hout boren.

Voor de bewerking van metaal en harde kunststoffen moeten het wel gereedschappen van HS-staal zijn.

Als u in steen of tegels wilt boren, is de hardmetalen universeelboor van Bosch aan te raden. Deze is ook geschikt voor hard hout, houtmaterialen en gelaagd plaatmateriaal.

Hoe harder het materiaal, des te hoger de wrijvingskrachten tussen materiaal en gereedschap. Boorgaten in tegels of beton moeten daarom worden gekoeld met water. Grote boorgaten in metaal worden gesmeerd en gekoeld met een speciale booremulsie, smeerpasta of machineolie.

Veiligheid staat op de eerste plaats: door de grote omvang van de boren treden bij het werken hogere krachten op dan bij normale boorwerkzaamheden. Moderne boormachines hebben een zo hoog vermogen dat deze niet meer in de hand kunnen worden gehouden, als deze blokkeren. Daarom moet u boren met de extra handgreep.

boren zonder stof

Vooral bij het boren komt fijn stof vrij. Om ervoor te zorgen dat dit niet door de hele kamer wordt verspreid, moet u voor het boren enkele veiligheidsmaatregelen treffen.

Voor klopboormachines zijn er speciale afzuiginrichtingen als accessoires die het stof reeds bij het boren opvangen.

Als alternatief kunt u ook een klein zakje direct onder het boorgat plakken, om het boorstof op te vangen. Bovendien moet u de vloer onder het gat afdekken met wat karton of folie.

de juiste boor gebruiken

Afhankelijk van het materiaal dat u wilt bewerken, moet u verschillende boren en boorprocessen kiezen. Hier komt u te weten welke boor waarvoor geschikt is.

Boren in metaal

HSS-boren met aangeslepen punt zijn geschikt voor nonferrometalen. Dat zijn aluminium, koper, messing, zink, ijzer en niet-gelegeerd staal. Voor roestvrij staal zijn boren van HS-staal met kobaltlegering (HSS-E) of zelfs boren met een titaanlaag noodzakelijk. Deze zijn duurder dan normale HSS-boren, maar maken het mogelijk om in speciaal staal te boren zonder een hoge boorslijtage.

Boren in hout

Houtspiraalboren hebben een lange centreerpunt met twee voorsnijders. Deze ritsen de houtvezels stuk; de binnenliggende spaanlichters boren deze dan zuiver eruit. Voor grotere boordiameters worden meestal machinehoutboren, kunstboren of beslagboren gebruikt; voor diepe boorgaten in hout zijn er slangenboren.

Boren in beton

Metselwerk van klinkers, baksteen of beton vereist het gebruik van een klopboormachine of een boorhamer. Bestaat de muur echter uit gatenstenen met poreus materiaal, dan wordt alleen draaiend (dus zonder slag) geboord. Hetzelfde geldt voor poreuze bakstenen en wanden van plaatelementen. Voor alle werkzaamheden in deze materialen is een steenboor nodig. Deze beschikt over ingesoldeerde hardmetalen boorplaatjes bij de boorpunt.

Correct boren

Boren is een van de meest voorkomende werkzaamheden in huis. Scheve of te grote boorgaten vermijdt u door de volgende tips in acht te nemen.

Let op de ondergrond. Bij het boren moet u naargelang materiaal verschillende boren en boorprocessen kiezen. In principe is voor lichtere werkzaamheden een gebruikelijke accuboormachine voldoende (b.v. bij het boren in gipskarton en cellenbeton).

Bij klassiek metselwerk heeft u al een krachtigere klopboormachine nodig; betonnen muren bewerkt u met een boorhamer. Als basisregel geldt: hoe sterker de motor, des te breder het toepassingenspectrum.

Zeker is zeker: onderzoek de wanden vóór het boren met een testapparaat op de aanwezigheid van elektriciteitskabels en waterleidingen.

Draag bij het boren een veiligheidsbril en handschoenen.

Zodat geen scheve gaten ontstaan, zet u de boorpunt altijd verticaal t.o.v. materiaaloppervlak aan en start dan de machine. Pas wanneer de boor stevige houvast heeft gevonden, oefent u druk op de machine uit.

Bij het boren in gevoelige oppervlakken (b.v. tegels) plakt u een stukje crêpeplakband op de boorplek. Het ruwe oppervlak van de plakband voorkomt dat de boor wegglijdt.